Een dosis gezond verstand?

John Kroes • 13 maart

Als we het mogen geloven, kan binnenkort het verstand op nul! Denken kost immers veel energie, maar bovenal onnodig veel tijd. En tijd is geld!

Vroeger lieten we het denken aan het paard over. Het paard staat niet meer in de gang en alleen het hoofdstel hangt nog aan de muur.

Tegenwoordig doet de computer het denken voor ons. Hoe? Door middel van AI of wel kunstmatige intelligentie. Zonder dat we het weten wordt ons leven al geregeerd door de computer. Ze weten alles al van je. Big Brother is not only watching you, maar vertelt ook wat je wel of niet moet doen.

Als je maar genoeg gegevens verzamelt en op een hoop veegt, weet een computernerd (of is het de computer zelf) daar iets van te bakken. Een profiel! Of een algoritme. Vervolgens maken ze prachtige protocollen waar we ons aan moeten houden.

Onder het mom ‘als ieder nu gewoon doet wat het protocol voorschrijft, kan er niks misgaan’, komt het altijd allemaal goed.

Vraag maar aan de slachtoffers van de Toeslagenaffaire.

Ook wij worden gedwongen met protocollen te werken. Een voorbeeld is het Alzheimerprotocol. Dat protocol zou een hulpmiddel moeten zijn om te beoordelen of u nog wel helder in de bovenkamer bent. Ja, de notaris als psycholoog.

Zo schrijft het protocol voor dat, indien de notaris twijfelt aan de wilsbekwaamheid en hij of zij als weldenkend en zorgvuldig handelend notaris zelf geen oordeel  kan geven, hij een terzake deskundige arts moet inschakelen.

Inmiddels bestaan ook bij die artsen wachtlijsten. Voordat je een deskundige hebt gevonden, deze een afspraak heeft gemaakt met de client en een rapport heeft opgesteld, ben je inmiddels voor je het weet een paar maanden verder. Het gevolg: een client die inmiddels al is overleden, gecremeerd en uitgestrooid, en claims van andere erfgenamen, die de notaris verwijten dat hij/zij niet adequaat heeft gehandeld.

U herkent het wel. Gebeten door de hond of de kat, gebeten word je.

Onlangs werd een notaris aangeklaagd. Zij had een testament opgemaakt voor een client vlak voor zijn overlijden, terwijl zij wist dat hij inmiddels was opgenomen in een verpleeghuis en leed aan enige vorm van dementie. Genoeg rode vlaggen volgens het protocol. Ik vraag me af of andere notarissen bij voorbaat al zouden hebben gezegd: Kansloos!

Ze zien namelijk de bui al hangen of, liever gezegd, de claims van ontevreden al of niet onterfde erfgenamen. 

Echter niet deze notaris. Ze had de client zelf gadegeslagen en goede gesprekken mee gehad, waarin hij duidelijk liet weten dat hij zeker niet de neven en nichten als erfgenamen wilde. Simpelweg omdat hij ze niet kende en nimmer had gezien. 

Na het overlijden was een op geld beluste neef, die al tientallen jaren niet bij oom langs was geweest, er met een gestrekt been  ingegaan. Hij wilde het testament onderuit schoffelen en riep dat oom niet meer wilsbekwaam was, zodat niet de mantelzorger enig erfgenaam was, maar hij samen met andere neven en nichten. Hij had zelfs 3 medisch deskundigen ingeschakeld, die alleen op basis van een medisch dossier zijn gelijk moesten bewijzen. Echter, gezien de verklaring van de notaris en 2 van de 3 medische verslagen, kon niet bewezen worden dat de man wilsonbekwaam was.

Het gezonde verstand van deze notaris gaf gelukkig de doorslag! 

En de neef? In plaats van schoffelen kon hij het schudden.