Te kakken gezet!

John Kroes • 15 november

Ik ging er maar eens goed voor zitten. Weer een nieuw TV-programma. Met een interessant format (zoals tegenwoordig een onderwerp wordt genoemd) ‘Waar is mijn erfenis’!

Dennis van der Geest, een boom van een vent en oud judoka, waarvan ze vast dachten ‘doet het wel leuk op TV’ maar overigens de ballen verstand van het erfrecht heeft, presenteert het.

Hij zal met een team van deskundigen mensen gaan helpen die verstrikt zijn geraakt in vetes en erfenisconflicten. Nou dacht ik bij een team aan een hele batterij deskundigen, maar af en toe roept een enkele erfrechtadvocaat ook nog wat. Volgens diezelfde Dennis draait het soms om miljoenen waarvoor hij op jacht gaat. Miljoenenjacht is toch echt een ander programma, Dennis.

In de beide afleveringen die ik tot nu toe gezien heb (en voor mij blijft het daar wel bij), draait het om een familieconflict wat al tientallen jaren speelt. Het gaat zelfs terug naar de kindertijd van betrokkenen. De onderliggende problematiek komt zijdelings ter sprake. Wat wel uitgebreid aan de orde komt zijn de gedragingen die vaak het gevolg zijn van jarenlang opgebouwde frustraties en woede. Mensen, die in hun emotie van alles roepen en zichzelf soms te ver laten gaan, doen het echter wel goed voor de kijkcijfers (emo-tv noemen ze dat).

Oprechte emoties die zo geknipt en geplakt worden dat het entertainment, noem het goedkoop vermaak, wordt. Niet zelden worden de hoofdrolspelers belachelijk gemaakt. Andere voorbeelden zijn ‘De rijdende rechter’, waarin buren, ooit best friends ever, elkaar naar het leven staan. Of ‘Help mijn man is klusser’, waar een radeloze echtgenote haar man niet alleen voor een keuze stelt, maar ongewild hem ook ff weg zet als loser. Triest dat zulke programma’s worden gemaakt, maar eigenlijk nog triester dat de deelnemers gebruikt worden ter vermaak. Ook hier geldt maar weer: er is geen beter vermaak dan leedvermaak.

Terug naar Dennis. Het gaat vaak helemaal niet om geld, en zeker geen miljoenen. Waar het wel om gaat zijn miskende emoties, onbegrip en gebrek aan communicatie en openheid en de onmogelijkheid ook even de hand in eigen boezem te steken. Erfenisconflicten vinden daarin hun oorsprong en zijn aan de orde van de dag. In veel gevallen ligt de dader van het leed op het kerkhof, al of niet uitgestrooid.

In het erfrecht zijn de erfgenamen letterlijk en figuurlijk aan elkaar overgeleverd. Hier geldt niet de meeste stemmen gelden. Komt men er niet uit, dan zal de gang naar de rechter soms noodzakelijk blijken. De rechter kan in ieder geval een einde maken aan het juridisch getouwtrek doordat hij zelf er een klap op kan geven. Wat rest zijn de eigen emoties die een plaats moeten krijgen. Die los je ook niet op door een oud judoka erop af te sturen als een man van het incassoburo “Binnen zonder kloppen”. Het had de programmamakers gesierd om meer aandacht te besteden aan de oorzaken. Veel leed kan worden voorkomen niet alleen als mensen de dingen goed op papier zetten (bijvoorbeeld goede afspraken in huwelijksvoorwaarden of samenlevingscontract of het opstellen van een (levens)testament), maar ook als men meer en beter communiceert.

Regel je zaken goed, ook voor je kinderen, en maak dingen bespreekbaar. Dan hoeft u zich geen zorgen te maken over het idee dat straks uw kinderen ten overstaan van heel TV kijkend Nederland te kakken worden gezet!